آمایش سرزمینی خبر از فاجعه دارد!
فردیس نیوز- قرار بود گفتگویی دوستانه، خارج از جایگاه رسانه و شهردار داشته باشیم. جلسه ای ناخواسته، ساعت ملاقات را تغییر داد. با یک ساعت تاخیر تماس گرفته شد و دعوت شدم.البته تا دفتر شهردار حدود نیم ساعت در ترافیک بودم. همین موضوع و علت تغییر ساعت دیدار، دلیل شروع گفتگویی شد که به لحاظ شرایط، برخی از مکالمات منتشر نمی شود.
از حق نگذریم، گوشه گوشه شهر در حال انجام کارهای عمرانیست. برخی از کارها، توان فرای شهردار بودن طلب می کرد و البته مدیری فنی و عمرانی. نمونه بارز آن تعریض ابتدای بلوار بهاران(کانال) غربی و بازسازی ساختمان شهرداری سابق.
فردیس، شهر مظلوم همه عرصه های زیر بنایی و عمرانی، در حال تکاپو برای بهتر شدن است.
به گفته محمد رضا احمدی نژاد، فردیس کلانشهری با آرمان های بزرگ اما توانایی یک کودک است.
از همینجا بحث داغ شده و دل گفته هایی بیان می شود که جذاب است.
قبل از شهردار شدن از فردیس شناختی داشتید؟
«تا حدودی و با فرض بر اینکه در شش سال گذشته حداقل زیر ساختهای یک شهرداری در قامت شهر فردیس ایجاد شده است. اما…»
اما؟!
«شاید باور این نکته سخت باشد که ۶ سال از شهرداری شدن فردیس گذشته ولی هنوز حکم پرسنل به روز نشده بود. یا اینکه هیچ سرفصل اختصاصی برای درآمدهای شهرداری تعریف نشده بود. نرم افزارهای راهبردی خارج از پشتیبانی بود و به روز نشده بود.»
بحث با پرسش توضیح بیشتر، داغ می شود.
«ببینید، تصور من از فردیس، حداقل، فردیس سال ۹۵-۹۶ بود. آن زمان که بنده مدیر کل تقاطعات شهرداری کرج بودم و پل شهدای ارتش ثمره همان دوران حضور بنده بود. موضوعی را ابتدای این صحبت بیان کنم و آن این است که هیچ کدام از شهرداران قبلی که از دوستان خوب من نیز هستند را قضاوت نمی کنم و بر این اعتقاد دارم که در حد توان زحمت کشیده اند.
فردیس سابقا در حد منطقه اداره می شد و بخواهم واقع بینانه قضاوت کنم، تفاوتی میان منطقه بودن سابق و شهرداری بودن فعلی ندیدم.
به عنوان مثال سازمان فرهنگی ایجاد شده و یک فرهنگسرا از سطح شهر کم شد تا سازمان فرهنگی ایجاد شود. سازمان اتوبوسرانی تشکیل شد اما بدون اتوبوس و یا سازمان آتش نشانی مستقر شد آنهم با اندکی تجهیزات مستهلک قبلی. به واقع چارتی ایجاد شده که هیچ زیر بنایی نداشته است. ساختمان منطقه ۲ هم که همان ساختمان عمران منطقه ۱۰ کرج بود.
فاجعه بار تر از همه واریز کلیه درآمدهای شهرداری به یک حساب و با سر فصل صدور پروانه بود. یعنی عوارض تابلو گرفته می شد، اما معلوم نبود برای چیست؟ در واقع بزرگترین زیر ساخت ایجاد شهر پایدار بر اساس درآمدهای پایدار شهرداری وجود نداشت.»
کمی توضیح دهید؟
« وقتی نوع درآمد مشخص نشود، نمی توان برای افزایش، تثبیت و یا ارتقا آن برنامه ریزی کرد. فردیس پتانسیل های بالقوه ای برای درآمدزایی دارد، اما تا همین چند ماه پیش معلوم نبود کدام بخش ها توانمند و کدام بخش ها نیازمند تقویت هستند.
از تیرماه امسال و پس از ماهها نشست و بررسی های تخصصی سرانجام سر فصل ها مشخص شد.
حال مشخص است که اتوبوسرانی چه تعداد مسافر دارد، چه میزان تبلیغات درآمد داشته و یا فضاهای استیجاری چقدر واریزی داشته اند. حال برنامه ریزی برای تثبیت درآمدها و یا توانمند سازی واحد های ضعیف میسر شده است»
شهر در حال حرکت است. هیچ املای نانوشته ای غلط ندارد و عملکرد هیچ مسئولی بی نقص نیست. نقد همیشه پیشرانه سکون و ارائه راهکار درست موجب پیشرفت است.
اما ساز ناکوک مخالفت همچنان شنیده می شود. اعضای شورای شهر به عنوان مرجع بالادستی شهردار، حق انتقاد و بازخواست از عملکرد مدیر منصوب خود را دارند. شکی در این حق طبیعی نیست. خط کش و معیار رضایت و عدم رضایت هم در دستان اعضای شوراست. هیچ مدیری هم بدون ایراد نیست و ضعف در زیر مجموعه و عدم اجرای برنامه ها به هر دلیلی، قطعا رخ خواهد داد.
دلسرد شده اید؟
«وقتی از خانواده، شهر محل سکونت و امکاناتی که داشتی دور می شوی و برای خدمت به محل دیگری رفته و بیشتر از تعریف کلاسیک یک شهردار کار میکنی، نمی گویم توقع قدردانی، حداقل توقع حمایت، توقع زیادی نیست. ببینید، ضمن احترام به همه همکارانم از گذشته، در بدو ورود، فردیس را به معنای واقعی کلمه فاقد زیر ساخت، فاقد برنامه و فاقد رویکرد برای ارائه خدمات مناسب تحویل گرفتم. با تلاش بی وقفه در حال ایجاد زیر ساخت هستیم. هر چند هنوز نتوانسته ام خیلی از بخش ها را بازسازی کنم.
اولین و مهمترین خواسته من از شورا، تصویب و پیگیری لایحه جذب ۳۵ نیرو از طریق آزمون استخدامی بود. این لایحه الان کجاست؟»
دغدغه مندی و نگرانی در زبان بدن شهردار نمایان است. نگران بومی سازی نیروهای توانمند برای بخش های مختلف است. به یاد دارم که در اولین نشست خبری خود با اصحاب رسانه به صراحت از کمبود نیروی متخصص در بدنه شهرداری گله کرد. بارها و در محافل عمومی و خصوصی نیز از نبود نیروی کاردان و ماندگار در شهرداری سخن به میان آورده بود. به وضوح می گوید نمیتوانم ساختار نیروی انسانی تربیت کنم چون تربیت نیروی انسانی در طولانی مدت میسر است.
شهرداری فردیس نیروی مازاد دارد؟
«در نیروی غیر متخصص انباشت نیرو داریم. پاطلایی زیاد داریم. البته این معضل بسیاری از شهرداری هاست.
وقتی درخواست ۳۵ نیروی استخدامی دادم، هدفم این بود که این نیروها ۳۰ سال برای فردیس خدمت خواهند کرد. این استخدام حتی به دوران خدمت من نرسد. اما انجام شود. مطمئنا شما بعد از ۱۰ سال مدیر منطقه، معاونین مختلف، رییس سازمان و … از همین نیروهایی که حال بومی شده اند، خواهید داشت. فردیس برای امثال احمدی نژاد نیست. برای شماست. من هر وقت ماموریتم تمام شود، به محل خدمت قبلی خودم بر میگردم. احمدی نژاد ها را کارشناسی شده نقد کنید و اگر بر اساس آنچه شناخت داشته اید تلاش کرده و یا کم کاری کرده، قضاوت کنید.»
نیروهایی که آورده اید پاسخگوی خواسته های شما هستند و برای ورود آنها با شورا تعامل دارید؟
«نیروهایی را آوردم که «میتوانستند» بیایند. مطلقا در خصوص نیروهای طراز اولم تصمیم گیرنده شخص خودم هستم.»
صریح پرسیدم، حدود ۲ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی از سال گذشته تا پایان امسال داشته و دارید، شهر به اندازه ۲۰۰۰ میلیارد پیشرفت داشته است؟
«اولا بودجه عمرانی شامل زیر مجموعه های بسیاری است. به عنوان مثال در همین مدت و با کمک و همراهی شورا و فرماندار محترم، ۲۱ دستگاه اتوبوس جدید خریداری کردیم. در همین خصوص یک نکته شگفت انگیز عرض کنم که تعدادی اتوبوس از کرج خریداری کرده بودیم، در اختیار کرج بود و ماهیانه ۱۰۰ میلیون تومان هم به کرج پرداخت می کردیم! بله! برای اتوبوس های خودمان پول اجاره هم می دادیم. در حال حاضر ۳۰ اتوبوس داریم و ۲۰ اتوبوس دیگر از محل کمک وزارت کشور با ۲۵ درصد پرداختی که بایستی تا ۶ ماه دیگر تحویل شود و به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه خواهد شد.
باز هم تکرار می کند که هر مدیر شهری قبلا به اندازه توان خود در فردیس کار کرده و قدردان آن هاست.
ادامه می دهد: بودجه عمرانی جاری مثل حفظ و نگهداری فضای سبز یا خرید تجهیزات همانند رایانه و … جزو همین بودجه محسوب می شود. امثال ۲۰۰ میلیارد و شاید هم بیشتر تجهیزات آتش نشانی خریداری کردیم. برای مدیریت بحران هم هزینه های مشابهی داشتیم. بخشی هم بابت احکام قضایی پرداخت کرده ایم که البته امری جاریست و از شهرداری به شهردار دیگر منتقل می شود. به عبارتی هر چه راه و شهرسازی از طریق تبصره ۶ به ما واگذار کرده، معارض دارد. مطالعه، اجرا و احداث توقفگاه اتوبوس، زمین ورزشی در اهری با ۴۰ میلیارد بودجه، زمین ورزشی در شهرک راه آهن، ساختمان های مورد نیاز توسعه مناطق شهرداری در رزکان و قریشی، فرهنگسرای جامع شهر با یک هکتار زیر بنا، ۲ سرای محله در کنار تملکات عمرانی و پروژه های تعریض و بهسازی معابر اصلی و فرعی شهر و ساختمان هایی که تاکنون احداث و تجهیز شده است شامل بودجه عمرانی می شود.»
سرمایه گذار خصوصی؟
«سرمایه گذار مثل پرنده است. پرنده جای خلوت و کم صدا غذا می خورد.»
احمدی نژاد مدیر کل سابق تقاطعات شهرداری کرج و یک متخصص عمران بود. پس موضوع مهم بعدی را پیش کشیدم. معضل ترافیک. جواب کمی نگران کننده بود: «تقاطع طراحی کردم، می گویند این تقاطع را برای کرجی ها می سازد!!»
اما چه بخواهیم و چه قبول نکنیم، احمدی نژاد شهردار فردیس و از نیروهای زبده شهرداری کرج است. فردیس و کرج قرابت همیشگی داشته و هر راه مواصلاتی میان آنها، به دیگری مرتبط است.
ادامه می دهد: «در حال حاضر مسیر نیایش زیر بار ترافیک رفته و با ایجاد رینگ جنوبی که به تازگی ماده ۲۳ آن توسط راه و شهرسازی صادر شده، تردد شهرهای جنوبی از فردیس کمتر می شود. اما واقعیت این است که هر چقدر در فردیس راه ساخته شود، باز هم جواب جمعیت رو به افزایش آن را نخواهد داد.
من دنبال مسکن نیستم. به دنبال استراتژی و زیر ساخت هستم.»
مشکل کمبود اتوبوس فردیس- آزادی؟
در این خصوص شفاف سازی لازم است. دولت اتوبوس های بخش خصوصی را رها کرد. قبلا دولت ۸۲.۵ درصد بهای اتوبوس را یارانه می داد، به شرط فعالیت ۱۰ ساله در خط مورد تقاضا. حال با افزایش هزینه های نگهداری که با نرخ های دستوری قابل جبران نیست، مالک اتوبوس رغبتی به فعالیت در خط ندارد و با اتمام دوره ۱۰ ساله به کارهای شخصی از جمله سرویس ادارات می پردازند. شهرداری هم اجازه و توان پرداخت یارانه ندارد. این مطالبه عمومی بایستی از شورای شهر صورت پذیرد تا راهکاری ارائه شود.
افزایش ۸۰۰ درصدی درآمد حاصل از جرائم کمیسیون ماده ۱۰۰ فرصت است یا تهدید؟
«کلا بیانگر این است که طرح تفصیلی کارآمد نیست. عامیانه بگویم اگر میخواهیم شیر فلکه تخلفات بسته شود باید آنچه که در چهارچوب است روی پروانه داده شود.مثل تهران. مشکل فردیس الان ماده ۱۰۰ نیست.»
واضح تر بیان می کنید؟
«آمایش سرزمینی نشان می دهد فردیس با فاجعه روبرو خواهد شد! آب نداریم. سرانه نداریم. پیک جمعیتی در حال حاضر مدرسه است، بعد کار، سپس دانشگاه و بعدا رفت و آمد.
جمعیت پذیری شهر باید کم شود. یعنی باید از ساخت و ساز کاسته شود و تنها راه آن گران کردن ساخت و ساز است. به عبارتی تنها استراتژی باید گران کردن شهر باشد. همانند شهرهای بزرگ دنیا.
فردیس در حال تبدیل شدن به کلانشهر است و این یعنی فاجعه!»
وقت به سرعت در حال گذر بود. یادآوری جلسات پشت هم می رسید و گفتگو جذاب شده بود. با شهرداران و مدیران فراوانی گفتگو و مصاحبه داشتم. اما این یکی تفاوت های جالبی برایم داشت. هنوز گلایه ها و نقدهای فراوانی باید پاسخ داده می شد. حداقل برای افکار عمومی. واقعیت ها و کم کاریها. مقصر کیست؟ شهردار کم کار است یا همراهی وجود ندارد؟
به عنوان مثال در خصوص سگ های بلاصاحب. گلایه مطروحه برخی اعضای شورا و البته خواسته به حق شهروندان.
شهردار می گوید: «جمع آوری، عقیم سازی و ساماندهی سگ های بلاصاحب کار یک شهرداری نیست. شهرهای اطراف که به واسطه تنها یک خیابان یا بلوار حد و مرزی با فردیس دارند، موضوع را جدی بگیرند. مثلا مشکین دشت، ملارد و اندیشه محل نگهداری سگ ندارند. به نظر من این موضوع باید استانی حل شود. با مدیریت واحد و البته فرهنگ‌سازی. برای فرهنگ سازی هم به تیم قوی و متخصص نیاز است و باید نسل متخصص تربیت شود و این هم یکی دیگر از دلایل جذب نیرو از طریق آزمون استخدامیست.»
از برنامه های آینده برای توسعه پایدار بدون شهر فروشی هم سوال پرسیدم.
اینگونه پاسخ شنیدم: «توسعه پایدار بر اساس درآمد پایدار تعریف می شود. به این معنی که بدون توسعه طولی، عرضی و ارتفاعی شهر، با هزینه های شهروندی بتوان شهر را اداره کرد. در کدام شهر ایران این اتفاق افتاده است؟ آیا با شرایط اقتصادی جامعه می شود عوارض نوسازی یا خدمات شهری را بر اساس واقعیت هزینه ها دریافت کرد؟ به صورت کلی ساختارها ایراد داشته و هزینه های ما فربه است.»
از رفع سد معبر توسط دستفروشان، ملاقاتهای مردمی و روزبازارها گفتیم و به لزوم ایجاد ۲ منطقه دیگر شهرداری پس از احداث زیرساخت های لازم رسیدیم.
در پایان نکته ای گفته شد که بیان آن خالی از لطف نیست: «دوستان با شناخت قبلی احمدی نژاد را انتخاب کردند.الان بر اساس آن شناخت چقدر کار کرده و برای بهتر شدن چقدر کمک کرده اید؟ منصفانه نقد کنید. آقای احمدی نژاد این مشکل هست. این هم راه حل. اگر آن راه را نرفتم و دلیل قانع کننده ای برای عدم انجام آن داشتم، بایستی یا قبول کنید یا راه حل جدید نشان دهید یا با خرد جمعی یک راه حل جدید پیدا کنیم.»/مهدی مزرئی
